Herdenken is niet genoeg

11 NOVEMBER

Elk jaar staan we stil bij het einde van ‘Den Grooten Oorlog’. We leggen bloemen neer, luisteren naar de Last Post en buigen het hoofd. En terwijl de stilte indaalt, zeggen we plechtig: “Nooit meer oorlog.” Maar intussen woedt de oorlog wél weer, in Oekraïne, in Gaza, in Soedan… Een lijst langer dan de file aan de frituur op vrijdagavond.

Dichter bij huis voelen we opnieuw hoe woorden verharden, hoe mensen tegenover elkaar komen te staan, hoe ruzies ontstaan in een reactie op een Facebookbericht. Hoe waarheid niet meer voldoende is.

Meer dan een eeuw na 1918 lijkt vrede nog steeds geen vanzelfsprekendheid, maar een keuze die we elke dag opnieuw moeten maken. Niet met tanks en drones, maar met woorden, beleid en de manier waarop we met elkaar omgaan.

De wapenstilstand van 1918 was geen overwinning van inzicht, maar van uitputting.

Na vier jaren van loopgraven, honger en miljoenen doden begreep men eindelijk wat die oorlog echt had opgeleverd: stilte na het geschut.

Vandaag zien we hoe sommige leiders opnieuw kiezen voor confrontatie in plaats van dialoog, voor macht in plaats van menselijkheid. De geschiedenis herhaalt zich niet letterlijk, maar haar echo klinkt pijnlijk herkenbaar.

We leven in een tijd waarin mensen sneller polariseren dan praten. Online, in de politiek, op café. Wie anders denkt, wordt te vaak gezien als tegenstander. Wapens zijn woorden geworden. Ook woorden kunnen lelijke wonden slaan.

De herdenking van de wapenstilstand nodigt ons uit om ook op lokaal vlak vrede te bewaken, niet alleen terug te kijken maar ook vooruit: respect, luisteren, milde confrontatie, nuance toelaten. Misschien wel de moeilijkste vorm van vrede.

Echte vrede vraagt niet om zwijgen, maar om spreken… Met respect. Om leiders en beleidsmakers die verbinden in plaats van verdelen. En om burgers die weigeren zich te laten opzetten tegen elkaar.

Met #pro9860 trekken we sinds onze oprichting begin 2023 de kaart van verbinding. We brengen mensen rond de tafel, luisteren, delen ideeën en zorgen dat inwoners opnieuw mee aan het stuur zitten van wat hun leven rechtstreeks beïnvloedt. Samen maken we van Oosterzele een plek waar iedereen meetelt én meedoet.

11 november herinnert ons eraan dat vrede niet iets is van gisteren, maar van vandaag. Herdenken is belangrijk. Maar handelen, dat is pas eer betonen. Met respectvolle groet, Bart van Balegem

Foto's: herdenking Wapenstilstand in Oosterzele, 11 november 2024